Las łęgowy na Zwierzyńcu zyskuje ochronę jako użytek ekologiczny im. Kazimierza Walasza

3 min czytania
Las łęgowy na Zwierzyńcu zyskuje ochronę jako użytek ekologiczny im. Kazimierza Walasza

W sercu Zwierzyńca pojawiło się nowe chronione miejsce — zielony skrawek nad Wisłą, który radni miasta zdecydowali objąć specjalną ochroną. W Krakowie ta decyzja ma symboliczny wymiar: to nie tylko ochrona rzadkiego ekosystemu, ale też hołd dla zmarłego ornitologa, który przez lata wskazywał, że ten fragment przyrody zasługuje na opiekę. Dalsze losy miejsca zależą teraz od zapisów uchwały i codziennych decyzji miejskich służb.

  • Dlaczego Las łęgowy na Zwierzyńcu zyskał ochronę
  • Dziedzictwo Kazimierza Walasza i znaczenie dla Krakowa

Dlaczego Las łęgowy na Zwierzyńcu zyskał ochronę

Podczas ostatniej sesji radni jednogłośnie przyjęli uchwałę o utworzeniu użytku ekologicznego pod nazwą „Las łęgowy na Zwierzyńcu im. Kazimierza Walasza”. Nowy użytek ma powierzchnię ponad 53 hektarów i leży na terenie dzielnicy VII Zwierzyniec, w granicach Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego. Decyzja ma chronić nadrzeczny las łęgowy — fragment rzadkiego w skali Europy zbiorowiska wierzbowo-topolowego.

W uzasadnieniu wskazano bogactwo biologiczne tego miejsca. Na terenie łęgu odnotowano między innymi: 103 gatunki grzybów, w tym 32 rzadkie, wpisane na Czerwoną Listę grzybów wielkoowocnikowych; 52 gatunki roślin naczyniowych (w tym ściśle chroniona salwinia pływająca); 42 gatunki mięczaków; oraz bogaty zestaw owadów — m.in. 67 gatunków chrząszczy, 7 gatunków pszczołowatych i 33 gatunki ważek. Wśród zwierząt stwierdzono również 9 gatunków płazów i 106 gatunków ptaków, z czego większość podlega ochronie ścisłej lub częściowej. Taka lista pokazuje, że obszar ma znaczenie nie tylko lokalne, ale również przyrodnicze dla całego regionu.

W skali województwa małopolskiego łęg na Zwierzyńcu konkuruje jedynie z dolinami Soły i Skawy — większe kompleksy łęgowe w Małopolsce leżą częściowo w obszarze Natura 2000 Dolina Dolnej Soły. Poza tymi miejscami trudno znaleźć w regionie tak duży i wiekowy fragment tego typu lasu.

Dziedzictwo Kazimierza Walasza i znaczenie dla Krakowa

Patronem użytku został dr Kazimierz Walasz (1952–2025) — biolog i ornitolog związany z Uniwersytetem Jagiellońskim. W dokumentach podkreśla się jego wkład w ochronę przyrody Krakowa: był autorem i współautorem publikacji, które wpływały na miejskie decyzje dotyczące zieleni i kształtowania przestrzeni. To on jako pierwszy w mieście podjął temat ochrony tego właśnie fragmentu lasu, przygotowując opinię o jego wartości przyrodniczej.

W swojej działalności dr Walasz współpracował z wieloma instytucjami i organizacjami. Był inicjatorem powstania pierwszego użytku ekologicznego w Krakowie — „Łąki Nowohuckie” w 2003 roku, zakładał i przez lata prowadził Małopolskie Towarzystwo Ornitologiczne, a także angażował się w prace Towarzystwa Urbanistów Polskich oraz Miejskiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej. Jego nazwisko przy nowym użytku ma przypominać nie tylko o wkładzie naukowym, lecz także o roli eksperckiej w procesach miejskich.

Decyzja radnych otwiera etap formalnej ochrony — teraz kluczowe będą zapisy w planach opieki nad użytekiem i współpraca miejskich służb z przyrodnikami. Dla Zwierzyńca to krok w stronę trwałego zabezpieczenia ostatnich fragmentów łęgów, które w miejskim krajobrazie pełnią rolę naturalnej barierki chroniącej bioróżnorodność i krajobraz nad Wisłą.

na podstawie: Urząd Miasta Krakowa.

Autor: krystian