Odwołanie do KIO – jak skutecznie zakwestionować działania zamawiającego?

Postępowania o udzielenie zamówień publicznych bywają źródłem sporów, szczególnie w przypadkach, gdy wykonawcy dostrzegają naruszenia przepisów przez zamawiającego. W takich sytuacjach możliwe jest wniesienie odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej. To instrument, który pozwala wykonawcy domagać się naprawienia błędu jeszcze przed podpisaniem umowy. Odwołanie jest jednak środkiem sformalizowanym – jego skuteczne wniesienie wymaga znajomości prawa oraz zachowania szeregu warunków proceduralnych.

Kiedy przysługuje odwołanie do KIO?

Zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych odwołanie do KIO może wnieść każdy wykonawca lub uczestnik konkursu, który ma interes w uzyskaniu zamówienia i poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku działania lub zaniechania zamawiającego.

Podstawy wniesienia odwołania określa art. 513 Pzp i należą do nich:

• czynność niezgodna z przepisami, np. wybór oferty bez należytej oceny,
• zaniechanie czynności wymaganej przepisami, np. brak wezwania do uzupełnienia dokumentów,
• brak przeprowadzenia postępowania w sytuacji, gdy było ono wymagane ustawą.

Odwołanie nie przysługuje od każdej decyzji zamawiającego – konieczne jest wykazanie, że działanie miało wpływ na interes wykonawcy.

Małopolscy przedsiębiorcy z branży przemysłowej coraz częściej uczestniczą w dużych przetargach publicznych, zarówno lokalnych jak i ogólnopolskich. Gdy dochodzi do sporów z zamawiającymi, firmy z regionu sięgają po pomoc specjalistów. Kancelaria Jarzyński Brzeziński Partners - Odwołanie do KIO z Warszawy od lat reprezentuje wykonawców z całego kraju, w tym liczne podmioty z województwa małopolskiego. Doświadczenie w obsłudze firm produkcyjnych i przemysłowych sprawia, że prawnicy doskonale rozumieją specyfikę zamówień realizowanych przez małopolskie przedsiębiorstwa. Odległość nie jest problemem - większość spraw prowadzona jest zdalnie, a rozprawy w KIO odbywają się w Warszawie.

Terminy, forma i opłaty związane z wniesieniem odwołania

Terminy na wniesienie odwołania zależą od wartości zamówienia i sposobu przekazania informacji przez zamawiającego. Dla zamówień o wartości unijnej są to:

• 10 dni – przy komunikacji elektronicznej,
• 15 dni – w przypadku innego sposobu przekazania.

Dla zamówień krajowych terminy te wynoszą odpowiednio 5 i 10 dni.

Odwołanie wnosi się do Prezesa KIO w formie pisemnej lub elektronicznej. W przypadku formy elektronicznej konieczne jest użycie kwalifikowanego podpisu elektronicznego, zaufanego albo osobistego. Kopia odwołania musi trafić do zamawiającego przed upływem terminu.

Odwołanie wiąże się z obowiązkiem wniesienia wpisu. Jego wysokość zależy od rodzaju i wartości zamówienia:

• 7 500 zł – dostawy/usługi poniżej progów unijnych,
• 15 000 zł – dostawy/usługi powyżej progów,
• 10 000 zł – roboty budowlane poniżej progów,
• 20 000 zł – roboty budowlane powyżej progów.

Brak opłaty skutkuje zwrotem odwołania bez możliwości jego uzupełnienia.

Wymogi formalne oraz najczęstsze błędy odwołujących

Treść odwołania powinna zawierać dane identyfikujące odwołującego i zamawiającego, przedmiot zamówienia, numer ogłoszenia (jeśli dotyczy), zarzuty, uzasadnienie, żądanie oraz podpis. Do odwołania dołącza się również dowód uiszczenia wpisu, dowód przekazania odwołania zamawiającemu i dokumenty potwierdzające umocowanie.

Prezes KIO może wezwać do uzupełnienia braków formalnych w terminie 3 dni, ale tylko w zakresie, który dopuszcza ustawa. Przekroczenie terminu czy brak przekazania odwołania zamawiającemu nie mogą być naprawione i skutkują jego odrzuceniem. Istotnym elementem są zarzuty. Muszą być one jasno sformułowane i poparte dowodami. KIO orzeka wyłącznie w granicach zarzutów przedstawionych w odwołaniu – nie można ich później rozszerzać ani modyfikować.

Przebieg postępowania odwoławczego i możliwe rozstrzygnięcia

Po wniesieniu odwołania KIO bada je pod względem formalnym. Jeśli nie zostanie odrzucone, sprawa kierowana jest na rozprawę, która co do zasady odbywa się w terminie do 15 dni. W trakcie rozprawy strony przedstawiają dowody, a Izba może zadawać pytania i dążyć do wyjaśnienia spornych kwestii.

Zamawiający może wnieść odpowiedź na odwołanie lub uznać je w całości lub części. Jeżeli zarzuty zostaną uznane, a żadna ze stron nie wniesie sprzeciwu - KIO może umorzyć postępowanie bez rozprawy. Izba rozstrzyga sprawę wyrokiem lub postanowieniem. Uwzględniając odwołanie może np. nakazać unieważnienie czynności, ich powtórzenie lub zmianę treści dokumentów. Jeżeli doszło już do zawarcia umow, możliwe jest jej unieważnienie – o ile spełnione są przesłanki ustawowe.

Orzeczenie KIO może zostać zaskarżone do sądu zamówień publicznych w terminie 14 dni. Skarga wniesiona po terminie lub zawierająca nowe zarzuty nie zostanie rozpoznana.

Odwołanie do KIO jest skutecznym narzędziem do obrony interesów wykonawcy, jednak jego wykorzystanie wymaga dużej staranności. Braki formalne, spóźnienie czy brak precyzji w sformułowaniu zarzutów mogą zamknąć drogę do skutecznego zakwestionowania działań zamawiającego. Złożenie prawidłowego odwołania to więcej niż szansa na zmianę decyzji w danym postępowaniu – to także sygnał dla zamawiającego, że działania uczestników przetargu podlegają realnej kontroli. Dlatego w przypadkach wątpliwych warto rozważyć współpracę z profesjonalnym pełnomocnikiem, który pomoże uniknąć błędów proceduralnych i skutecznie zadbać o interes wykonawcy.

Jeśli rozważają Państwo wniesienie odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej lub chcą upewnić się, że działania zamawiającego nie naruszają przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych – zapraszamy do kontaktu z kancelarią Jarzyński Brzeziński Partners.

Jarzyński Brzeziński Partners – Odwołanie do KIO

ul. Jugosłowiańska 15b/40

03-984 Warszawa

[email protected]

+48 502 342 502

Oddział przy Krajowej Izbie Odwoławczej:

Adgar Plaza A

ul. Postępu 17a

02-676 Warszawa

(piętro 1)