Rewitalizacja Krakowa z artystycznym DNA. SoHo Residence odmieniła Grzegórzki
FOT. Na zdj Artur Tłustochowski, prezes Terra Casa
W sercu dawnego przemysłowego kwartału w krakowskiej dzielnicy Grzegórzki powstał projekt, który nie tylko zmienia wygląd miasta – on je przemienia. SoHo Residence, inspirowany klimatem artystycznego nowojorskiego SoHo, to nie tylko budynki i apartamenty, ale dialog między historią, sztuką i nowoczesnością. Od odkrycia XIX-wiecznego listu zakopanego w fundamentach, po fluorescencyjny mural nocą – ten projekt nadaje Grzegórzkom nową tożsamość i stawia pytanie: czy rewitalizacja miasta może mieć twarz galerii sztuki i loft-życia w jednym miejscu?
Kraków w nowej odsłonie – między historią a nowoczesnością
W Krakowie dzieje się coś wyjątkowego – rewitalizacja przestaje oznaczać tylko odnowienie budynków. Staje się sztuką, dialogiem między przeszłością a nowoczesnością. Doskonałym przykładem tego podejścia jest SoHo Residence – inwestycja firmy Terra Casa, która odmieniła charakter Grzegórzek.
Projekt zaprezentowano podczas konferencji prasowej towarzyszącej wystawie „3. dekada. Architektura Krakowa 2020–2030” na Placu Szczepańskim. Spotkanie poświęcone było temu, jak dzięki świadomej rewitalizacji można przywracać miastu życie – nie tylko w sensie przestrzennym, ale też emocjonalnym.
– Kilka lat temu nabyliśmy pierwszą działkę przy ul. Prochowej i Chodkiewicza. Zastanawialiśmy się, jak tchnąć w to miejsce nowe życie. Grzegórzki to były dawne tereny poprzemysłowe. Chcieliśmy zrobić coś wyjątkowego i unikalnego. Od wielu lat współpracujemy z amerykańskimi organizacjami, więc postanowiliśmy nawiązać do ducha nowojorskiego SoHo – dzielnicy artystów i odważnych rewitalizacji.
– mówi Artur Tłustochowski, prezes Terra Casa.
FOT. SoHo Residence II
SoHo Residence – nowa tożsamość Grzegórzek
SoHo Residence to inwestycja, która przywróciła dawnym zabudowaniom przy ul. Prochowej i Chodkiewicza nowe życie. Projekt obejmował renowację dwóch historycznych kamienic oraz budowę nowoczesnych apartamentowców idealnie wpisanych w zabytkowy układ urbanistyczny.
W pięciu budynkach powstały 94 apartamenty z podziemnym garażem, a koszt całego przedsięwzięcia przekroczył 70 milionów złotych. Wnętrza łączą klasyczne detale z nowoczesnym designem, a przestrzenie wspólne wypełnione są sztuką.
Podczas konferencji zwracano uwagę, że to nie tylko inwestycja architektoniczna, ale także symbol przemiany miasta, które potrafi łączyć przeszłość z przyszłością.
– „Chcieliśmy, żeby to miejsce oddychało historią, ale jednocześnie inspirowało współczesnością. SoHo Residence łączy krakowską sztukę z nowojorskim stylem glamour”
– podkreślał Tłustochowski.
Jednym z najbardziej symbolicznych momentów podczas budowy było odkrycie listu z 1897 roku, zamurowanego przez dawnych budowniczych kamienicy przy Prochowej 8.
– „Twórcy kamienicy zapisali w nim, jak budować solidnie i z sercem. Ten list stał się dla nas ponadczasową inspiracją. Dziś jego wierna kopia zdobi jedną z sieni w wejściu do SoHo Residence”
– dodał prezes Terra Casa.
FOT. List odnaleziony podczas prac budowlanych
FOT. SoHo Residence II
Odkrycie to stało się punktem wyjścia do refleksji o tym, czym naprawdę jest rewitalizacja – procesem łączącym przeszłość, teraźniejszość i przyszłość.
Sztuka w przestrzeni miejskiej
To, co wyróżnia SoHo Residence, to silne artystyczne DNA projektu. Krakowska rzeźbiarka i malarka Anna Sermak stworzyła tu autorską kolekcję dzieł: cztery murale, trzy rzeźby i dziewięć obrazów.
Najbardziej rozpoznawalnym elementem jest pierwszy w Polsce fluorescencyjny mural, który zmienia wygląd w zależności od pory dnia, a nocą świeci w pełnej krasie.
– „SoHo Residence to miejsce wyjątkowe, artystyczne. Stworzyłam tu cztery murale, trzy rzeźby i dziewięć obrazów, które wypełniają przestrzeń wspólną budynków i wraz z pracami Julii Kowalskiej, Macieja Mroza i Pawła Krzana nadają im unikalnej symboliki. Na zewnątrz znajduje się jedna z moich największych realizacji – rzeźba Kobieta w Apaszce, symbol wolnej i pewnej siebie kobiety”
– mówi Anna Sermak.
Mural autorstwa artystki zdobył nagrodę w prestiżowym konkursie „Modernizacja Roku i Budowa XXI wieku” w Łazienkach Królewskich w Warszawie.
– „Mój mural, wykonany farbami fluorescencyjnymi, zmienia swój wygląd w ciągu dnia i świeci nocą. To praca, która żyje razem z budynkiem i jego mieszkańcami”
– dodaje Sermak.
Sztuka stała się tu nie dodatkiem, a integralnym elementem architektury – tworząc przestrzeń, w której codzienność spotyka się z twórczością.
Technologia, architektura i duch miejsca
Podczas konferencji o kulisach prac opowiedzieli przedstawiciele branży inżynieryjnej i architektonicznej: Jakub Kaczmarczyk z pracowni Kubatura – autor projektu, Grzegorz Kopeć – kierownik projektu Terra Casa oraz Bartosz Ptasznik z firmy TK Nova, nagrodzony tytułem „Małopolskiego Inżyniera Budownictwa”.
– „Ta budowa była dla mnie niezwykłym doświadczeniem z wielu względów. Cała działka podlegała zabudowie, więc nie mieliśmy miejsca na składowanie materiałów. Konieczne było pogłębienie piwnic, co wiązało się z podbijaniem fundamentów. Stare, drewniane stropy zastąpiliśmy konstrukcją żelbetową”
– opowiadał Ptasznik.
FOT. SoHo Residence II, Piec kaflowy
– „Zastosowaliśmy nowoczesne systemy izolacji, instalacje grzewcze i wentylacyjne oraz okna o podwyższonej szczelności. Ostatecznie powstał budynek, który spełnia współczesne wymagania energetyczne, a jednocześnie zachowuje swój historyczny charakter”
– dodał.
W konferencji uczestniczyła również Iwona Węgrzyn-Bocheńska z Chicago Sister Cities International, która wskazała na globalny wymiar projektu.
– „SoHo Residence nawiązuje stylem nie tylko do Nowego Jorku, ale też do słynnej rewitalizacji SoHo House w Chicago”
– podkreśliła.
Projekt stał się przykładem, że rewitalizacja w Krakowie może być mostem między historią a designem, między sztuką a architekturą, między przeszłością a przyszłością.
Miasto, które tworzy nową przestrzeń życia
SoHo Residence to dziś nie tylko adres na mapie Krakowa, ale symbol nowego podejścia do miejskiej rewitalizacji. Pokazuje, że miasto może odzyskiwać tożsamość nie przez burzenie i budowanie od zera, ale przez dialog z historią i nadanie jej nowego sensu.
Grzegórzki, niegdyś przemysłowa dzielnica, zyskały nową duszę – pełną światła, sztuki i emocji. Kraków dzięki takim projektom jak ten udowadnia, że architektura może być formą sztuki, a sztuka – najlepszym narzędziem rewitalizacji.
„Rewitalizacja w Krakowie może mieć twarz dialogu – między historią a nowoczesnym designem, między architekturą a sztuką, między dziedzictwem a współczesnością.”
Autor: ws
