UM Kraków: Nowe Huty powojennego świata Magnitogorsk

Historia rosyjskiego miasta przemysłowego Magnitogorsk będzie tematem wykładu w Muzeum Nowej Huty, który wygłosi dr Michał Wiśniewski. Spotkanie odbędzie się już w środę, 2 października, o godz. 18.00. Wstęp wolny.

Rozpoczęta u progu lat 30. ubiegłego wieku rozbudowa Magnitogorska często uznawana jest za punkt odniesienia dla wielu podobnych inwestycji, które realizowane były w ZSRR oraz w krajach bloku wschodniego już po drugiej wojnie światowej. Ten modelowy ośrodek produkcji stali był pierwszym tak szczegółowo opracowanym i zrealizowanym projektem odwołującym się do zasad rodzącego się w latach 30. nurtu realizmu socjalistycznego.

Jego początki wyglądały jednak inaczej, przybyły w tym okresie do ZSRR niemiecki modernista Ernst May, pragnął w tym nowym ośrodku zaproponować radykalne, awangardowe rozwiązania, które w mniejszej skali miał już okazję ćwiczyć we Frankfurcie nad Menem. Magnitogorsk w jego wizji miał się stać modelowym miastem modernizmu.

Zmiany polityczne, które zaszły w ZSRR na początku dekady i związane były ze wzmożeniem propagandowym, dla którego socrealizm był kluczowym narzędziem, odcisnęły ślad w przestrzeni miasta. Ostatecznie, zamiast opowiadać o narodzinach nowoczesnego miasta i jego nowoczesnych mieszkańców, projekt Magnitogorska wyrażał zasadny nowej linii radzieckiej propagandy.

Nowy człowiek miał zamieszkać w przestrzeni, którą miał rozumieć i którą mógł zaakceptować jako własną. Monumentalizm założenia urbanistycznego, kwartałowy układ komponowania osiedli, bogata dekoracja to tylko kilka spośród elementów, które dominują w odbiorze tego wyjątkowego założenia.

Jak wyglądała jego historia, co pozostało po pierwotnym modernistycznym projekcie, jak wyglądały losy miasta po 1956 roku? To tylko kilka pytań, które zostaną postawione podczas wykładu.